PIERWSZA PODRÓŻ MISYJNA ŚW. PAWŁA

Święty Paweł nie wspomina w swoich listach o pierwszej podróży misyjnej. Dowiadujemy się o niej z 13 i 14 rozdziału Dziejów Apostolskich. Na podstawie tych źródeł można odtworzyć prawdopodobny przebieg podróży.

Pierwsza podróż misyjna rozpoczyna się ok. 46 roku. Biorą w niej udział Barnaba i Jan Marek. Misjonarze,  oczywiście wraz z Pawłem, wyruszają z Antiochii Syryjskiej, pokonują odcinek ok. 25 km i docierają do portu w Seleucji. Stamtąd drogą morską płynąc przez blisko 90 km docierają na wyspę Cypr. „Wyspa” w starożytnym języku oznacza świat pogański. W Starym Testamencie są teksty, które mówią o wyspach symbolizujących oczekiwanie na Dobrą Nowinę (Iz 42, 1-41; Iz 42, 10-14; Iz 49, 1).

Jak wiemy, z Cypru pochodził Barnaba, to też mogło zaważyć o decyzji wyboru właśnie tej krainy jako pierwszego terenu misyjnego. Jak podają Dzieje Apostolskie, na Cyprze Apostołowie odwiedzają miasto Salaminę, gdzie rozpoczynają działalność w Synagodze. Następnie udają się do Pafos, gdzie również głoszą Ewangelię.

Z Cypru Apostołowie udają się do Perge w Pamfilii. Tam też odłącza się od Pawła i Barnaby Jan Marek, który powraca do Jerozolimy.

Z Perge, Misjonarze  udają się do Antiochii Pizydyjskiej. Droga ta miała trudny charakter, ponieważ trzeba było przebyć masyw górski, niebezpieczny również z tego względu, że spodziewać się można było na tym odcinku licznych rozbojów.

Działalność Apostołów w Antiochii rozpoczyna się od Synagogi. Wiele osób przyjmuje ich nauczanie z ogromnym entuzjazmem, ale spotykają się też z krytyką niektórych Żydów. To sprawia, że muszą opuścić Antiochię. Zanim to jednak nastąpiło, Apostołowie kierowali orędzie do pogan, dawali świadectwo o Jezusie i podejmowali tematykę usprawiedliwienia z grzechów przez wiarę.

Ikonium to kolejne miejsce głoszenia Ewangelii. Dzięki działalności Pawła wielu Żydów i pogan się nawróciło. Niestety, ci którzy nie przyjęli ich nauki podburzyli wielu, tak iż noszono się z zamiarem ukamienowania Pawła i Barnaby. Dlatego Misjonarze rezygnują z dalszej działalności i udają się do Listry.

W I w. prawie całe miasto było zamieszkane przez pogan. W Listrze ma miejsce cudowne uzdrowienie chromego i przemówienie Pawła wzywające wiernych do monoteizmu. To właśnie w Listrze obwołano Pawła Hermesem, a Barnabę Zeusem. Również i tu próbowano ich ukamienować. Z tego powodu czują się zmuszeni do ucieczki i chronią się w Derbe. Potem wracają do Antiochii przez Listrę, Ikonium itd. Przy okazji  nawiedzają założone przez siebie wspólnoty.

DRUGA PODRÓŻ MISYJNA ŚW. PAWŁA

Na drugą wyprawę misyjną, która przypada na lata 50-52, św. Paweł wyrusza z Tymoteuszem, którego nazywa umiłowanym uczniem i z Sylasem. Barnaba i Jan zwany Markiem oddzielają się od Pawła i płyną na Cypr. Ten podział nastąpił z powodu Marka. Barnaba chciał go zabrać w kolejną podróż, ale Paweł się nie zgodził. Dlatego ich drogi się rozeszły (Dz 15, 36-41).

Paweł ze swoimi nowymi uczniami przechodzi przez Frygię i krainę Galacji. Galacja składała się z plemion celtyckich osiedlonych w Galii, którzy w III p.n.e. dotarli do Azji Mniejszej. Początkowo byli podporządkowani królowi Pergamonu, później uzyskali niezależność. W I w. Galacja z Pizydią, częścią Frygi, wchodziła w skład prowincji rzymskiej.

Stąd Misjonarze udają się do Troady. Paweł ma tam wizję Macedończyka (Dz 16, 6-10), który błaga go, aby ten przybył i im pomógł. Zaraz po tym widzeniu Apostołowie wyruszają do Macedonii. Docierają do Samotraki, później do Neapolu, stamtąd do Filippi (miasto to słynęło z kopalni złota). W mieście tym spotykają Lidię – bojącą się Boga. Tytuł „bojący się Boga” przysługiwał osobom pochodzenia pogańskiego, którzy przyjmowali żydowski monoteizm, ale nie przestrzegali skrupulatnie prawa Mojżeszowego. Misjonarze zaproszeni przez Lidię, zamieszkują u niej przez kilka dni.

W Filippi, Paweł, Sylas i Tymoteusz zostają osadzeni w więzieniu, z powodu uwolnienia pewnej kobiety od złego ducha. Podczas pobytu w więzieniu ma miejsce cudowne nawrócenie się strażnika, który ich pilnował.

Kolejnym celem podróży jest Tesalonika. Dzieje Apostolskie mówią o trzech  szabatach spędzonych w Tesalonice. Z treści Pierwszego Listu do Tesaloniczan dowiadujemy się jakie więzi łączyły Pawła z wiernymi tego miasta. Wg 1Tes 2, 9 Paweł pracował tam własnymi rękoma na utrzymanie siebie. Zarzucano mu także, że działa przeciw państwu. Po szczęśliwej ucieczce złość prześladowców zwróciła się przeciw Jazonowi, lecz Paweł uszedł z życiem (Dz 17, 1-9).

Berea to kolejne miasto, gdzie głoszona jest Dobra Nowina, ale i tu Misjonarze nie doznają spokoju, są prześladowani przez Żydów z Tesaloniki, którzy wywołują zamieszki (Dz 17, 10-15).

Paweł musi uchodzić z miasta. Zostawia w Berei Sylasa i Tymoteusza, a sam udaje się do Aten. Miasto to było otwarte na prądy filozoficzne i religijne. Tam też Apostoł wygłasza swą wielka mowę na Areopagu. Część osób odrzuca jego mowę, ale są i tacy, którzy się przyłączają, jak np. Damaris i Dionizy Areopagita.
Z Aten Paweł udaje się do Koryntu. W 146 r. p.n.e. miasto to zostało doszczętnie zniszczone. Dopiero w 44 r. n.e. zostało ponownie odbudowane. W Koryncie urządzano igrzyska, które miały znaczny wpływ na rozwój i renomę miasta. Pobyt w Koryncie przypada na lata 51/52. Egzegeci twierdzą, że na ten czas przypada redakcja Pierwszego Listu do Tesaloniczan.

Z Koryntu Paweł udaje się do Efezu w towarzystwie Pryscylli i Akwili (byli to Żydzi, którzy zostali wysiedleni z Rzymu w 42 r.). W Kenchrach Paweł ostrzygł sobie głowę, bo złożył taki ślub.

Z Efezu Paweł płynie do Cezarei, odwiedza Jerozolimę i udaje się do Antiochii. Tak kończy się druga podróż misyjna Apostoła (Dz 18, 18-22).

TRZECIA PODRÓŻ MISYJNA ŚW. PAWŁA

Opis trzeciej podróży misyjnej Apostoła Pawła znajdujemy w 19 rozdziale Dziejów Apostolskich. Datowana jest ona na lata 54-58.

Drogą lądową Paweł przemierza Galację i Frygię, aby umacniać Kościół. Na początku 54 r. przybywa do Efezu (stolica prowincji Azji). Wielu tamtejszych mieszkańców przyjmuje jego naukę. Wyrazem tego jest chociażby palenie pogańskich ksiąg o kulcie bożków.

W Efezie szczególnym kultem cieszyła się Artemida (bogini sił rozrodczych). Dzieje Apostolskie mówią o niejakim Demetriuszu, który prześladuje Pawła, gdyż jego działalność ewangelizacyjna zagrażała biznesowi Demetriusza, który wyrabiał posągi i figury Artemidy. Szacuje się, że Paweł podczas pobytu w Efezie napisał listy do Filipian, Filemona, Galatów oraz Pierwszy List do Koryntian.

Z Efezu Apostoł Narodów udaje się do Macedonii, odwiedza Grecję. Ma zamiar dopłynąć do Syrii, ale na skutek spisku musi powracać do Macedonii. Wraca przez Troadę – gdzie wskrzesza Eutycha – chłopca, który zmożony snem spadł z trzeciego piętra sali, gdzie przysłuchiwał się mowie Pawła (Dz 20, 1-13).

Pod koniec trzeciej podróży Paweł pisze List do Rzymian. W drodze powrotnej dociera do Miletu, posyła po starszych z Efezu i wygłasza do nich mowę pożegnalną. Zapowiada swoje prześladowanie i cierpienie. Potem odpływa do Tyru, a następnie do Cezarei i stamtąd do Jerozolimy (Dz 20,14-38).